Harem
Harem to pojęcie charakterystyczne dla świata muzułmańskiego. Jest wydzielonym pomieszczeniem, w którym żyją kobiety należące do danej rodziny. Powstanie tradycji rozdzielania pomieszczeń na te w których żyją mężczyźni i te zamieszkiwane przez kobiety ma swoje korzenie w tekstach Koranu. Komfort podziału domostwa na dwie części przysługiwał jedynie bogatym, dlatego harem mimo wszystko ukształtował się w naszej świadomości jako zjawisko charakterystyczne dla dworów królewskich. W haremie chanów mieszkały ich matki, niezamężne siostry, ich córki, żony oraz sługi. W porównaniu do haremu władców w Stambule, który zajmował blisko jedną trzecią część pałacu, harem chanów krymskich był stosunkowo niewielki. Po pierwsze Chanowie mogli mieć tylko cztery żony, po drugie przypadki posiadania przez nich odalisek (niewolnica albo konkubina w haremie sułtana tureckiego) były sporadyczne.
Mężczyźni z rodu Girejów przeważnie brali za żony Tatarki ze znamienitych rodów (np. Szurin, Sejt-Dzeyt). W końcu wieku XVI w. znacznie rozpowszechnił się obyczaj poślubiania kobiet z Czerkieskich rodów( np. z rodu Dzane). Kobiety Girejów wychodziły za mąż za najwyżej postawionych bejów, czasami zaś za tureckich sułtanów. Córka Mengli Gireja Aisza-hanym była na przykład żoną sławnego tureckiego władcy Selima I (1512-1520). Do wieku siedmiu lat w haremie mieszkali też chańscy synowie. Do tego czasu mogli być blisko matek i niań, później przystępowali do nauki. Chańskich synów wysyłano też czasem do Czerkiesji, gdzie pod przewodnictwem Atakyków czyli miejscowych książąt ćwiczyli się w orężu wojennym.
O życiu osobistym chanów wiadomo niewiele. Nic w tym zresztą dziwnego; nie mieli tu wstępu podróżnicy czy dyplomaci, którzy mogli by zostawić po sobie jakiekolwiek dokumenty, czy opisać swoje wspomnienia.
Jeśli chodzi o sam budynek haremu krymskiego, to zachował się tylko jeden z czterech niegdyś istniejących pawilonów. Pozostałe trzy Rosjanie rozebrali w 1818 roku z powodu złego stanu.
W latach 1820-1831 dokonano tu znacznych zmian, ale część z nich udało się usunąć podczas restauracji przeprowadzonej w latach 80-tych. Jedyna z zachowanych oficyn to niewysoka budowla w której mieszczą się trzy pomieszczenia. Dziś wnętrza haremu zajmuje ekspozycja związana z tatarską obyczajowością weselną. Można zobaczyć weselne podarki, bibeloty, sypialnie oraz przedmioty użytku codziennego.
Ostatnim elementem kompleksu pałacowego jest Baszta Sokoła >>