Sala Diwanu
Sala Diwanu była politycznym centrum chanatu krymskiego. Diwan to tradycyjna instytucja świata muzułmańskiego, rodzaj ministerstwa, którego kompetencje rozciągają się na sprawy kancelarii państwa, podatki, wojskowość. Tak jak w Porcie Otomańskiej w Bakczysaraju odbywał się kilka razy na tydzień, w formie spotkań w obecności władcy. Główne kompetencje Diwanu krymskiego odnosiły się do zarządzania krajem i wymiaru sprawiedliwości. Stąd pochodzi druga nazwa Sali, czyli Sala Rady i Sądu. Krymski Diwan istotnie tworzony był na wzór instytucji tureckiej, ale mimo tego znacznie się od niego różnił. Podczas gdy w Stambule Diwan był swego rodzaju" radą ministrów", Diwan krymski możemy bardziej przyrównać do "parlamentu". Zmieniający się w Diwanie bejowie nie pełnili roli ministrów, a raczej pełnoprawnych przedstawicieli terytorialnych wspólnot, w których imieniu występowali na zebraniach u chana.
Ściany Sali Diwanu to niemi świadkowie epokowych wydarzeń w dziejach chanatu krymskiego. To w niej odbywały się zebrania, w trakcie których władcy krymscy razem z najważniejszymi bejami, sędziami, doradcami rozwiązywali problemy polityki wewnętrznej i zagranicznej, ustanawiali prawo, rozpatrywali najważniejsze sprawy sądowe, udzielali audiencji zagranicznym posłom. W niej sądziły się losy państwa, w niej uroczyście na tron wstępowali kolejni władcy. Tutaj też urzędnicy przybyli ze Stambułu wygłaszali postanowienia sułtańskie o wyznaczeniu nowego chana.
W skład Diwanu wchodził: władca, następca tronu, główny doradca, dowódca armii, szef kancelarii, teolog-derwisz, mufti czyli głowa duchowieństwa, główny sędzia czyli mułła oraz 24 innych sędziów. Dostojnicy spoczywali na kanapach okrytych wzorzystymi kobiercami. Każdy z nich miał wydzielone miejsce.
Także sposób załatwiania spraw i działania sekretarzy obejmował ceremoniał. Kałga i Nureddin (dwóch następców tronu, z reguły młodsi bracia chana) zasiadali po prawej i lewej stronie tronu chana. Kolejne miejsca zajmowali bejowie z najznakomitszych rodów oraz mufti i kadi-asker czyli główny sędzia.
Częstym elementem spotkań Diwanu był uroczysty obiad, w trakcie którego chan osobiście podawał złotą czaszę najznakomitszym gościom. Tylko nieliczni mogli dostąpić podobnego zaszczytu.
Ogromne znaczenie Sali Diwanu dla krymskiej państwowości przejawiło się w roku 1917, kiedy zebrał się w niej Kurułtaj, który ogłosił niepodległość oraz uchwalił pierwszą w dziejach kraju konstytucję.
Pierwotny wygląd Sali Diwanu różnił się od tego, który możemy oglądać dzisiaj. Przede wszystkim było w niej dużo więcej światła: we wszystkich czterech ścianach znajdowały się okna ozdobione witrażami. Pewne wyobrażenie o nich mogą dawać witraże zachowane w oknach na wschodniej ścianie Sali. Podłoga była pokryta płytami marmurowymi, a w centrum znajdowała się fontanna. Inna była też dekoracja sufitu i ścian. Choć dzisiejsza jest w większości fantazją artystów rosyjskich z XIX w. to na odzyskanym kawałku ściany możemy oglądać zdobienia wydobyte spod późniejszych warstw. Przedstawiają one między innymi owoce winorośli.
Pomimo jeszcze kilku innych zachowanych reliktów większość wyposażenia Sali Diwanu pochodzi z czasów remontu przeprowadzonego przez chana Selahmeta Gireja w latach 40-tych XVIII w. Remont był odnowieniem pałacu po najeździe rosyjskim w 1736 roku.
Z Sali Diwanu warto skierować się na drugi dziedziniec,
czyli Dziedziniec Fontann >>
uznawany za najpiękniejszą część pałacu.