Powstanie Chanatu i walki z Wieka Ordą
Krym wchodził w skład państwa Złotej Ordy od 30 lat XIII wieku. Stanowił oddzielną jednostkę administracyjną, a jej władcy - emirowie w początkach XV wieku doszli do wielkiego znaczenia w strukturach Złotej Ordy. W 1420 roku do władzy doszedł Haci Girej - potomek Czyngis Chana w dziewiątym pokoleniu. Wykorzystując postępującą dezintegrację Złotej Ordy, w 1449 ogłosił się on niezależnym władcą. Chanowie Złotej Ordy próbowali zmusić chana krymskiego do uznania ich zwierzchniej władzy, ale Haci Girej dzięki sojuszowi z księstwem moskiewskim i państwem polsko-litweskim oparł się zwycięsko tym próbom, a nawet zdołał rozszerzyć swoją władzę na obszar położony pomiędzy Dnieprem i Donem. Po pokonaniu genueńczyków narzucił też swoją władzę Kaffie - bogatej kolonii genueńskiej na Krymie.
Haci Girej z racji urody zwany przez poddanych Melek (Anioł) zmarł w 1466 roku. Walka o władzę rozegrała się pomiędzy dwoma najstarszymi synami Haci Gireja - Mengli i Nur Dewletem. Początkowo Nur Dewlet, korzystając z pomocy chana Wielkiej Ordy Ahmeda (Wielka Orda uważała się za spadkobiercę Złotej Ordy), pokonał brata. Wkrótce jednak (1473) Mengli Girej korzystając z poparcia krymskiej arystokracji obalił brata i przejął władzę. Walki jednak trwały nadal, a powtórna interwencja chana Ahmeda doprowadziła do wmieszania się w spór Turków Ottomańskich. W maju 1475 roku wylądowała na Krymie potężna armia osmańska pod dowództwem wezyra Gedlik Ahmeda Paszy. Wykorzystując swą silną artylerię Osmanowie zdobyli szereg miast nadmorskich (w tym Kaffę) i obsadzili je swoimi garnizonami. Mengli Girej dostał się do niewoli i następne 3 lata spędził w tureckim więzieniu.
W roku 1478 na prośbę arystokracji krymskiej sułtan Mehmed II zgodził się przywrócić Mengli Girejowi godności chana. Armia turecka ponownie wylądowała na Krymie i po usunięciu wszystkich pretendentów osadziła na tronie Megli Gireja jako wasala sułtana. Układ wasalny pozostawiał władzę wewnętrzną w ręku chanów, natomiast polityka zagraniczna i mianowanie muzułmańskich dostojników duchownych miało pozostać w gestii sułtana. Chan został zobowiązany ponadto do udziału w prowadzonych przez Osmanów kampaniach wojennych. Południowa część Krymu została bezpośrednio anektowana do państwa Ottomańskiego, stając się ejlatem Kaffy, zarządzanym przez osmańskiego bejlerbeja.
Głównym celem polityki Mengli Gireja stała się teraz walka z Wielką Ordą, która rościła sobie prawa do zwierzchnictwa nad Chanatem Krymskim. W walce tej Mengli pozyskał cennego sojusznika - księcia moskiewskiego Iwana III. Konsekwencją tego sojuszu (1480) były wyprawy przeciwko państwu polsko-litewskiemu, które w tym czasie popierało chana Wielkiej Ordy. Aż do roku 1506 wyprawy ordy krymskiej niemal corocznie pustoszyły ziemie polskiej Ukrainy. W 1487 polski królewicz Jan Olbracht rozgromił czambuły tatarskie pod Kopstrzyniem, a następne lata przyniosły dalsze polskie zwycięstwa, jednak najazdy nie ustawały, a dochodziło też do klęsk wojsk polsko-litewskich, jak w 1494 roku pod Wiśniowcem.
Rok 1502 przyniósł rozstrzygnięcie na głównym froncie - przeciwko Wielkiej Ordzie. 10 czerwca doszło do bitwy nad Worsklą, w której Chanat Krymski odniósł decydujące zwycięstwo. Wielka Orda rozpadła się na szereg mniejszych chanatów: kazański, astrachański, kazachski i wiele innych.